1970–1990

Sääʹmǩiõllsaž ǩeerjlažvuõtt leäđǥat tollân 1970–1980-lååǥǥain

70 -lååǥǥast šõõddi säʹmmlai ǩeeʹrjtem sääʹmǩiõllsaž ǩeerjlažvuõtt. Joouk ouddmõššân Kirste Paltto da Nils-Aslak Valkeapää čõõđte viõkksännsaid pamfleʹtteez lääddas; Saamelaiset 1973 da Kirjeitä Lapista 1971 (jåårǥlõttum tääuʹjab ǩiõlid). Ruõcc säʹmmlaž puäʒʒooumaž Paulus Utsi alttii tivttšeeʹǩǩ karriääʹres (Dikter 1969).

Sääʹmǩeeʹrjteei aʹlǧǧe čõõđted jiijjâs ǩeerjla antologiaaʹjes Čállagat eeʹǩǩen 1973. Otava čõõđti säʹmmla ǩeerjlažvuõđ antoloogg Skabmatolak (1974), koʹst puk Lääʹddjânnam kolmm sääʹmǩiõl leʹjje mieʹldd.

Sámi girječálliid searvi SGS vuâđđee eeʹǩǩen 1979. Tõn vuõssmõs saaǥǥjååʹđteei leäi Kirste Paltto. Jeeʹres alggääiʹji ǩeʹrjjteeinõõm leʹjje: Synnøve Persen, Niillas Somby, Rauna Magga Lukkari, John Gustavssen.

Ǩeeʹrjteei

Kirste Paltto vuõsstuejjõs Soagŋu (Vuäǯǯamnalla Finna). iʹlmstõõvi 1971. Tõt leäi še vuõssmõs neezzan čõõđtem mooččâdǩeerjlaž tuejjõs tâʹvvsäämas.

Romaan Voijaa minun poroni iʹlmstõõvi lääddas 1986, alggtuejjõs Guhtoset dearvan min bohccot 1987. Ǩeʹrjj leäi Finlandia- cistteeʹttǩeeʹjen, da tõn jåårǥlõʹtte ǩiõttǩeeʹrjtõõzzâst. (Vuäǯǯamnalla Finna).
(Kirste Paltto Ǩeʹrjjsaammast).

Kerttu Vuolab. Golbma skihparačča (1979). Ǩeeʹrjteei kaartʼtem karttǩeeʹrjest lij čõõđtum še rajjõs, koʹst liâ mieʹldd aanar- da nuõrttsääʹmm.
Vuäǯǯamnalla Finna
Kerttu Vuolab Ǩeʹrjjsaammast

Marry Aslaksdatter Somby. Vuõssmõs sääʹmǩiõllsaž päärnai karttǩeʹrjj Ámmul ja alit oarbmaelli (1976).
Vuäǯǯamnalla Finna
Marry Aslaksdatter (Ailonieida) Somby Litteraturnett-seeidast

Rauni Magga Lukkari alttii tivvteeʹjen norldõõǥǥin Jieŋat vulget (1980). Norldõk Losses Beaivegirji iʹlmstõõvi eeʹǩǩen 1986.
Vuäǯǯamnalla Finna
Rauni Magga Lukkari Ǩeʹrjjsaammast

Eino Guttorm. Vuõssmõs sääʹmǩiõllsaž romaan Árbeeatnan luohti (1981).
Vuäǯǯamnalla Finna
Eino Guttorm Ǩeʹrjjsaammast

Hans Aslak Guttorm. Kueʹllšeeʹllemteeʹmmsaž maainâs Golgadeamen (1982) vuõʹrdi kuuʹǩǩ čõõđtummuž Guttorm vuõsstuejjõõzz, Koccam spallin mâŋŋa.
Vuäǯǯamnalla Finna
Hans Aslak Guttorm Ǩeʹrjjsaammast

Nils-Aslak Valkeapää. Tivtt-triloogg Ruoktu váimmus vuõssmõs vueʹss Giđa ijat čuov'gadat iʹlmstõõvi eeʹǩǩen 1974. Ǩč. še Nils-Aslak Valkeapää Lapinkävijät-seedain. Valkeapää tivtt- snimldõkrajjõs Beaivi, áhčázan iʹlmstõõvi 1988, da tõt vuäǯǯai Tâʹvvjânnmi suåvtõõzz ǩeerjlažvuõttciist eeʹǩǩen 1991. Vuäǯǯamnalla Finna

Rauna Paadar-Leivo. Mo giđđa boahtá Sápmái (1988), päärnai karttǩeʹrjj, koon karttii Merja Aletta Ranttila.
Vuäǯǯamnalla Finna
Rauna Paadar-Leivo Ǩeʹrjjsaammast

Jovnna-Ánde Vest alttii karriääʹres ođđ õlmmeemååʹblǩid occeeʹjin romanin Čáhcegáddái nohká boazobálggis (1988), lääddas Poropolku sammaloituu (1990).
Vuäǯǯamnalla Finna
Jovnna-Ánde Vest Ǩeʹrjjsaammast

Kati-Claudia Fofonoff alttii maainâsnorldõõǥǥin Paatsjoen laulut - Pââšjoogg laulli (1988). Fofonoff ǩeeʹrjti lääddas da nuõrttsäämas.
Vuäǯǯamnalla Finna
Kati-Claudia Fofonoff Ǩeʹrjjsaammast

Inger-Mari Aikio alttii tivttnorldõõǥǥin Gollebiekkat almmi dievva (1989). Ǩeeʹrjteei jåårǥlõõʹtti tõn lääddas da čõõđti mâʹŋŋlubust tän norldõõǥǥ tiivt nõõmin Taivas täynnä kultaisia tuulia (1992).
Vuäǯǯamnalla Finna
Inger-Mari Aikio Ǩeʹrjjsaammast

1970-lååǥǥast iʹlmstõʹvve puk veeʹzz väjja 600 sääʹmǩiõllsa čõõđtõõzz, mooččâd- da teâttǩeerjlažvuõđ, 1980-lååǥǥast mooččâdǩeerjlažvuõđ nuʹtt 250 nõmmõõǥǥ.

Säʹmmlažǩiõl ǩiõllkurss Davvin aaʹlji iʹlmstõõvvâd 1983. Tõt leäi õhttsažtâʹvvjânnmallaž haʹŋǩǩõs, da ǩeʹrjjrääid tåimte Inga Guttorm, Johan Jernsletten da Klaus Peter Nickel. 1984 iʹlmstõʹvve tääuʹjab nuõrttsääʹm mättǩeeʹrj da lookkâmǩeeʹrj.